-
Ergotioneina – kompleksowa ochrona mózgu
2025-04-04Ergotioneina jest naturalnym antyoksydantem, który od niedawna zalicza się do grupy witamin. Chociaż naukowcy znali tę substancję od ponad stu lat, dopiero współczesne badania wykazały jej kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu.Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści Historia odkrycia Ergotioneina jako witamina Wpływ ergotioneiny na mózg Ergotioneina a choroby neurodegeneracyjne Potencjalne zastosowania Podsumowanie Historia odkrycia Historia odkryciaPo raz pierwszy ergotioneinę wyizolowano w 1909 roku z buławinki czerwonej, pasożytniczego grzyba zbóż znanego jako sporysz. Początkowo podejrzewano, że substancja ta może być toksycznym składnikiem odpowiedzialnym za ergotyzm. Dopiero niedawno odkryto jej pozytywne działanie na organizm ludzki. Ergotioneina jako witamina Ergotioneina, podobnie jak witamina E, pełni kluczową funkcję w barierze antyoksydacyjnej organizmu. Nasze ciało nie jest zdolne do jej syntezy, ale posiada wyspecjalizowane mechanizmy transportowe, dzięki którym może pozyskiwać ją z pożywienia. Jest też wolno metabolizowana i magazynowana, co wskazuje na jej znaczenie dla zdrowia. Wpływ ergotioneiny na mózg Dzięki sprawnemu transportowi do różnych narządów, w tym mózgu, naukowcy zaczęli badać jej rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego. Badania japońskich naukowców (Ishimoto, 2022) sugerują, że ergotioneina może pełnić fizjologiczną rolę w tkance nerwowej, wspierając jej prawidłowe działanie. Ergotioneina a choroby neurodegeneracyjne Obniżony poziom ergotioneiny we krwi zaobserwowano u osób starszych, pacjentów z zaburzeniami poznawczymi, osłabioną odpornością na stres oraz cierpiących na choroby neurodegeneracyjne, w tym Parkinsona. Niedobór ergotioneiny może być związany z rozwojem demencji i innymi problemami neurologicznymi. Co więcej, suplementacja ergotioneiny poprawia funkcje poznawcze, wykazuje działanie przeciwdepresyjne oraz chroni przed uszkodzeniami neuronalnymi spowodowanymi amyloidem – białkiem odpowiedzialnym za rozwój choroby Alzheimera i Creutzfeldta-Jakoba. Potencjalne zastosowania Naukowcy sugerują, że ergotioneina może być skutecznym składnikiem żywności funkcjonalnej, wspierającej zdrowie mózgu. Może również znaleźć zastosowanie w terapii zaburzeń neurodegeneracyjnych jako naturalny neurotroficzny czynnik wzrostu neuronów. Podsumowanie Ergotioneina jest kluczowym antyoksydantem, który może wspierać funkcje poznawcze i chronić przed neurodegeneracją. Jej obecność w organizmie odgrywa istotną rolę w regulacji neurogenezy oraz ochronie tkanki nerwowej. Ze względu na swoje potencjalne korzyści zdrowotne może stać się ważnym elementem profilaktyki i terapii chorób m [...]
-
Maślan sodu – zdrowe jelita, mocne mięśnie
2025-04-03Wraz z wydłużaniem się życia ludzkiego, naukowcy coraz intensywniej badają choroby przewlekłe związane ze starzeniem się organizmu. Jednym z istotnych obszarów badań jest zdrowie mięśni oraz funkcjonowanie układu pokarmowego, co może mieć kluczowe znaczenie nie tylko dla osób starszych, ale również dla sportowców i osób aktywnych fizycznie. Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści: Sarkopenia – wyzwanie zdrowotne wieku dojrzałego Rola mięśni szkieletowych w metabolizmie i zdrowiu Maślan sodu – czym jest i jak powstaje? Wpływ maślanu sodu na zdrowie jelit Maślan sodu jako wsparcie dla mięśni Mechanizmy działania maślanu w organizmie Badania naukowe potwierdzające skuteczność Podsumowanie – wszechstronne korzyści maślanu sodu Sarkopenia – wyzwanie zdrowotne wieku dojrzałego Sarkopenia to postępująca utrata masy, siły i funkcji mięśni szkieletowych, która może prowadzić do osłabienia organizmu, ograniczenia ruchomości oraz zwiększonego ryzyka upadków i kontuzji. Mięśnie zaczynają tracić swoją objętość po 40. roku życia, a do 80. roku można stracić nawet 20% masy mięśniowej. Jest to problem zdrowotny, który wymaga skutecznych metod przeciwdziałania. Rola mięśni szkieletowych w metabolizmie i zdrowiu Mięśnie szkieletowe odgrywają kluczową rolę w metabolizmie, homeostazie energetycznej oraz zdrowiu kardiometabolicznym. Stanowią główne miejsce wychwytu i zużycia glukozy, co czyni je istotnym elementem w profilaktyce cukrzycy typu 2. Utrata masy mięśniowej może prowadzić do rozregulowania metabolizmu i zwiększonego ryzyka schorzeń przewlekłych. Maślan sodu – czym jest i jak powstaje? Maślan sodu to sól kwasu masłowego, należącego do grupy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA). Powstaje w wyniku fermentacji błonnika przez bakterie jelitowe. Choć występuje także w pełnotłustych produktach mlecznych, to jego głównym źródłem dla organizmu jest mikroflora jelitowa. Wpływ maślanu sodu na zdrowie jelit Maślan odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia układu pokarmowego. Jest głównym źródłem energii dla kolonocytów (komórek nabłonka jelitowego), wzmacnia barierę jelitową, działa przeciwzapalnie i przeciwalergicznie. Jego odpowiedni poziom może wspomagać zdrowie jelit, zmniejszając ryzyko chorób zapalnych. Maślan sodu jako wsparcie dla mięśni Badania wykazały, że poziom kwasu masłowego we krwi jest istotnie niższy u osób cierpiących na sarkopenię. Maślan może wspierać mięśnie poprzez: stymulację miogenezy (procesu tworzenia nowych włókien mięśniowych), ochronę przed zwiększoną aktywnością enzymów blokujących anabolizm mięśniowy, poprawę regeneracji powysiłkowej. Mechanizmy działania maślanu w organizmie Maślan sodu działa jako inhibitor deacetylaz histonów (HDAC), enzymów, które hamują procesy anaboliczne białek mięśniowych na poziomie genetycznym. Usunięcie HDAC z jąder komórkowych podczas wysiłku pozwala mięśniom lepiej się regenerować i wzrastać po treningu. Maślan może więc wspomagać ten proces, co czyni go interesującym suplementem dla sportowców. Badania naukowe potwierdzające skuteczność Eksperymenty na zwierzętach wykazały, że myszy otrzymujące syntetyczne inhibitory HDAC zwiększyły masę mięśni o 35%, a myszy karmione dietą wzbogaconą o maślan sodu miały o 11% większą masę mięśniową i 27% większy przekrój poprzeczny włókien mięśniowych. Podsumowanie – wszechstronne korzyści maślanu sodu Maślan sodu to nie tylko wsparcie dla zdrowia jelit, ale także skuteczny suplement wspierający mięśnie. Może być szczególnie pomocny w terapii sarkopenii oraz dla sportowców dbających o regenerację i wzrost masy mięśniowej. Jego suplementacja może przynieść wiele korzyści zdrowotnych, zwłaszcza w połączeniu z dietą bogatą w błonnik i produkty fermento [...]
-
Cordyceps przyspiesza regenerację i rozbudowę mięśni sportowców
2025-04-03Masa mięśniowa przyrasta najbardziej efektywnie w odpowiedzi na intensywny wysiłek fizyczny, który prowadzi do mikrourazów w tkance mięśniowej. Organizm, adaptując się do takiego obciążenia, nie tylko odbudowuje uszkodzone włókna mięśniowe, ale również generuje nowe, co skutkuje wzrostem siły i objętości mięśni.Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści Mechanizm wzrostu masy mięśniowej Rola komórek satelitarnych i macierzystych w regeneracji mięśni Cordyceps jako naturalny adaptogen Historia i zainteresowanie cordycepsem w sporcie Badania naukowe nad wpływem cordycepsu na regenerację mięśni Wyniki badań: Przyspieszenie regeneracji i wzrost komórek mięśniowych Podsumowanie: Dlaczego sportowcy powinni rozważyć suplementację cordycepsem? Mechanizm wzrostu masy mięśniowej Kluczowym procesem odpowiedzialnym za hipertrofię mięśniową jest aktywacja komórek satelitarnych, które uczestniczą w odbudowie i wzroście tkanki mięśniowej. Po intensywnym wysiłku komórki te aktywują się, mnożą i łączą z uszkodzonymi włóknami, co umożliwia ich regenerację i zwiększa zdolność produkcji nowych białek miofibrylarnych. Rola komórek satelitarnych i macierzystych w regeneracji mięśni Gdy zapas komórek satelitarnych jest niewystarczający, organizm mobilizuje komórki macierzyste ze szpiku kostnego, które przemieszczają się do uszkodzonych mięśni i przekształcają w komórki satelitarne, wspomagając regenerację i wzrost mięśni. Cordyceps jako naturalny adaptogen Cordyceps, znany jako maczużnik chiński, to grzyb zaliczany do adaptogenów, czyli substancji wspomagających zdolność organizmu do adaptacji w trudnych warunkach. Stosowany od wieków w medycynie tradycyjnej Tybetu i Chin, budzi coraz większe zainteresowanie zachodnich naukowców dzięki swoim właściwościom prozdrowotnym, w tym przeciwcukrzycowym, przeciwnowotworowym i wspierającym wydolność fizyczną. Historia i zainteresowanie cordycepsem w sporcie Po raz pierwszy cordyceps zwrócił uwagę świata sportowego w 1988 roku, podczas Olimpiady w Seulu. Pojawiły się wówczas spekulacje, że azjatyccy sportowcy stosowali cordyceps w celu poprawy wydolności. W latach 90. opublikowano pierwsze przeglądowe prace naukowe dotyczące jego wpływu na formę sportową. Badania naukowe nad wpływem cordycepsu na regenerację mięśni Jedno z najnowszych badań (Dewi, 2024) przeprowadzono na czternastu mężczyznach (23-30 lat) wykonujących intensywny trening interwałowy. Uczestnicy otrzymywali albo placebo, albo 1 g sproszkowanego cordycepsu (0,5 g na 11 godzin i 0,5 g na 1 godzinę przed treningiem). Wyniki badań: Przyspieszenie regeneracji i wzrost komórek mięśniowych Po 24 godzinach regeneracji liczba komórek macierzystych szpiku kostnego w mięśniach wzrosła o 38%. U osób suplementujących cordyceps, wzrost ten wyniósł już 51% po zaledwie 3 godzinach. Liczba komórek satelitarnych zwiększała się znacząco w okresie od 3 do 24 godzin regeneracji. Po 24 godzinach od treningu zaobserwowano 4-krotny wzrost liczby komórek macierzystych przekształconych w komórki satelitarne, ale u osób stosujących cordyceps taki wzrost wystąpił już po 3 godzinach. Podsumowanie: Dlaczego sportowcy powinni rozważyć suplementację cordycepsem? Cordyceps wykazuje unikalne właściwości wspomagające regenerację mięśni, przyspieszając wzrost liczby komórek macierzystych oraz satelitarnych. Jego suplementacja może być szczególnie korzystna dla sportowców uprawiających dyscypliny siłowe, sylwetkowe oraz wymagające wielu treningów w ciągu dnia lub uczestniczących w długotrwałych zawodach. Dzięki tym odkryciom cordyceps może stać się kluczowym elementem strategii regeneracyjnej dla sportowców, poszukujących naturalnych i skutecznych sposobów na przyspieszenie odbudowy mięśni i poprawę wyników sporto [...]
-
Kwintesencja zdrowia – pyłek sosny
2025-04-03Pyłek sosnowy to nie tylko wiosenny problem kierowców, którzy muszą walczyć z żółtym nalotem na swoich samochodach. To także cenny składnik o wyjątkowych właściwościach prozdrowotnych, znany w tradycyjnej medycynie chińskiej od tysięcy lat. Współczesne badania potwierdzają jego wszechstronne działanie, dzięki czemu coraz częściej staje się przedmiotem zainteresowania naukowców i specjalistów medycyny naturalnej.Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści Historia stosowania pyłku sosnowego Skład i właściwości zdrowotne Badania naukowe dotyczące pyłku sosnowego Potencjalne zastosowania kliniczne Podsumowanie Historia stosowania pyłku sosnowego Pyłek sosnowy, znany w Chinach pod nazwą „Songhuafen” lub „Songhuang”, został po raz pierwszy odnotowany w dziele „Xin Xiu Ben Cao”, powstałym w czasach dynastii Tang. Przez wieki był stosowany jako środek wzmacniający organizm, wspierający odporność oraz poprawiający kondycję skóry i narządów wewnętrznych. Skład i właściwości zdrowotne Pyłek sosnowy to drobny, jasnożółty proszek, który może być pozyskiwany z różnych gatunków sosny. Jest naturalnym magazynem substancji biologicznie aktywnych, takich jak: aminokwasy – wspierające regenerację komórek, minerały i witaminy – kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, flawonoidy – silne przeciwutleniacze, enzymy i hormony – regulujące metabolizm. Tradycyjna medycyna chińska przypisuje mu działanie: moczopędne, nasercowe, krążeniowe, przeciwkrwotoczne, przeciwstarzeniowe. Współczesne badania potwierdzają jego działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, antyoksydacyjne, ochronne dla wątroby oraz regulujące poziom cukru we krwi. Badania naukowe dotyczące pyłku sosnowego W 2020 roku Liang i jego zespół przeprowadzili szeroką analizę badań farmakologicznych i klinicznych na temat pyłku sosnowego. W ramach przeglądu uwzględniono 239 publikacji, w tym: 180 badań farmakologicznych, 37 badań klinicznych, 22 recenzje naukowe. Analiza wykazała, że pyłek sosnowy: reguluje układ odpornościowy, działa przeciwzmęczeniowo i hepatoprotekcyjnie, hamuje wzrost komórek nowotworowych, wspiera leczenie rozrostu prostaty, obniża poziom lipidów i glukozy we krwi, wspomaga funkcjonowanie jelit. Potencjalne zastosowania kliniczne Badania kliniczne dowodzą, że pyłek sosnowy może być stosowany zarówno samodzielnie, jak i jako terapia uzupełniająca w leczeniu różnych schorzeń. Wykazuje wysoką skuteczność w terapii: chorób skóry (odleżyny, egzema, zapalenia skóry), nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2, hiperlipidemii, rozrostu prostaty i zapalenia gruczołu krokowego, powikłań po radioterapii. Ponad połowa badań klinicznych dotyczyła wpływu pyłku sosnowego na choroby skóry, co sugeruje jego duży potencjał dermatologiczny. Co istotne, nie stwierdzono żadnych istotnych działań niepożądanych związanych z jego stosowaniem. Podsumowanie Pyłek sosnowy to naturalny skarb, którego właściwości zdrowotne były doceniane od tysięcy lat. Dzisiejsza nauka potwierdza jego wszechstronne działanie – od wzmacniania odporności po ochronę przed chorobami przewlekłymi. Wyniki badań wskazują na jego duży potencjał terapeutyczny i sugerują dalsze eksplorowanie jego możliwości w medycynie współcze [...]
-
Ergotioneina chroni przed sklerozą
2025-04-03Miażdżyca (skleroza) jest poważnym schorzeniem, które prowadzi do zwężenia naczyń krwionośnych przez blaszki miażdżycowe. Może to skutkować zaburzeniami funkcji psychicznych i utratą pamięci, ponieważ naczynia mózgowe są szczególnie podatne na jej negatywne skutki. Choć powszechnie obwinia się cholesterol za rozwój miażdżycy, okazuje się, że kluczową rolę odgrywa jego produkt utleniania – 7-ketocholesterol (7KC).Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści: Miażdżyca i jej wpływ na mózg Rola 7-Ketocholesterolu w miażdżycy Ergotioneina jako maturalny antyoksydant Wpływ ergotioneiny na komórki śródbłonka Potencjalne zastosowania terapeutyczne Podsumowanie Miażdżyca i jej Wpływ na Mózg Miażdżyca dotyka naczyń krwionośnych mózgu, powodując ich zwężenie i niedokrwienie. W konsekwencji prowadzi to do zaniku pamięci oraz innych zaburzeń funkcji poznawczych. Stwierdzono, że u pacjentów z chorobą Alzheimera poziomy 7KC są podwyższone w tkance mózgowej, co wskazuje na jego potencjalnie szkodliwy wpływ na neurony. Rola 7-Ketocholesterolu w Miażdżycy Choć cholesterol jest niezbędny dla organizmu, jego utleniony produkt – 7-ketocholesterol – może być jednym z głównych czynników przyczyniających się do rozwoju miażdżycy i stanów zapalnych. Badania wykazały, że poziomy 7KC w surowicy krwi są znacznie wyższe u osób z chorobą wieńcową i są dodatnio skorelowane z markerami stanu zapalnego. Ergotioneina jako Naturalny Antyoksydant Ergotioneina to naturalny antyoksydant, który nasz organizm pobiera z diety. Głównymi źródłami tej substancji są grzyby, fermentowane produkty sojowe oraz niektóre warzywa. Ergotioneina posiada zdolność przenikania bariery krew-mózg, dzięki czemu może działać ochronnie na neurony i komórki Śródbłonka. Wpływ Ergotioneiny na Komórki Śródbłonka Badania wykazały, że 7KC wywołuje uszkodzenia komórek śródbłonka naczyniowego, co może prowadzić do ich obumierania oraz rozwoju stanu zapalnego. Jednak ergotioneina skutecznie niweluje te negatywne efekty, redukując stres oksydacyjny i hamując procesy zapalne.Potencjalne Zastosowania TerapeutyczneZe względu na swoje właściwości ochronne, ergotioneina może być stosowana jako nutraceutyk w profilaktyce i leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, takich jak otępienie starcze czy udar. Ponadto jej zdolność do przekraczania bariery krew-mózg czyni ją obiecującym kandydatem do terapii chorób wywołanych stresem oksydacyjnym. Podsumowanie Miażdżyca i choroby neurodegeneracyjne stanowią poważne zagrożenie zdrowotne, a ich rozwój może być powiązany z obecnością 7-ketocholesterolu. Ergotioneina, jako naturalny antyoksydant, może odgrywać kluczową rolę w ochronie komórek śródbłonka i neuronów, co czyni ją obiecującym narzędziem w profilaktyce i leczeniu tych schorzeń. Dalsze badania mogą potwierdzić jej skuteczność i doprowadzić do wykorzystania jej jako elementu nowoczesnej terapii chorób neuronalno-naczynio [...]
-
PQQ wspomaga pamięć studenta i seniora
2025-04-01Funkcje poznawcze to procesy myślowe, które pozwalają nam przyswajać informacje, podejmować decyzje, zapamiętywać fakty i rozumieć mowę. Niestety, z wiekiem ich sprawność maleje, co objawia się problemami z koncentracją i pamięcią. Podobne trudności mogą występować również u młodszych osób, zwłaszcza studentów i osób wykonujących intensywną pracę umysłową. Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści PQQ – mała cząsteczka, wielkie korzyści Naturalne źródła PQQ w diecie Badania naukowe – jak PQQ wpływa na pamięć? PQQ dla studentów i seniorów – różnice w działaniu Podsumowanie PQQ – mała cząsteczka, wielkie korzyści PQQ (pirolochinolinochinon) to związek o budowie podobnej do koenzymu Q10 i witaminy K, który pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu komórek. Ma silne właściwości antyoksydacyjne, wspomaga regenerację mitochondriów i odgrywa istotną rolę w neuroprotekcji, czyli ochronie komórek nerwowych. Naturalne źródła PQQ w diecie PQQ można znaleźć w niektórych produktach spożywczych, takich jak: fermentowana soja natto – jeden z najbogatszych naturalnych źródeł PQQ, tofu, zielona papryka, szpinak, natka pietruszki – dostarczają umiarkowane ilości, owoce – kiwi i papaja, mleko i zielona herbata, mięso i niektóre sery. Choć PQQ występuje w diecie, jego ilości są stosunkowo niewielkie, dlatego często rozważa się suplementację. Badania naukowe – jak PQQ wpływa na pamięć? Wiele badań potwierdza, że PQQ może poprawiać funkcje poznawcze. Eksperymenty na zwierzętach wykazały, że jego niedobór prowadzi do problemów z pamięcią, wzrostem i układem odpornościowym. Z kolei badania kliniczne na ludziach sugerują, że PQQ: poprawia zdolność uczenia się i zapamiętywania, chroni mózg przed stresem oksydacyjnym, wspiera regenerację mitochondriów, dostarczając komórkom energii, zmniejsza zmęczenie psychiczne i poprawia jakość snu. PQQ dla studentów i seniorów – różnice w działaniu Najnowsze badania (Tamakoshi, 2023) wykazały, że PQQ działa nieco inaczej u osób młodszych i starszych: Studenci i młodzi dorośli (20–40 lat) – poprawa elastyczności poznawczej, szybkości przetwarzania informacji i koncentracji już po 8 tygodniach stosowania PQQ. Seniorzy (41–65 lat) – znacząca poprawa pamięci werbalnej i złożonej po 12 tygodniach suplementacji. Wyniki sugerują, że PQQ to naturalny sposób na wsparcie pracy mózgu w każdym wieku!PodsumowaniePQQ to obiecujący składnik, który może wspomagać funkcje poznawcze zarówno u studentów, jak i seniorów. Poprawia pamięć, koncentrację i zdolność przetwarzania informacji, a do tego działa neuroprotekcyjnie. Może warto włączyć go do diety i cieszyć się lepszą kondycją umysłową na dł [...]
-
Spermidyna – zapomnij o problemach sercowo-naczyniowych
2025-04-01Choroby układu krążenia stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie. W ostatnich dekadach ich częstość niemal się podwoiła, a schorzenia takie jak choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze czy niewydolność serca dotykają coraz więcej osób. Kluczowym elementem profilaktyki jest odpowiednia dieta, która może skutecznie przeciwdziałać rozwojowi tych schorzeń.Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści Choroby sercowo-naczyniowe – globalne zagrożenie Spermidyna i jej rola w organizmie Naturalne źródła spermidyny Wpływ spermidyny na układ krążenia Badania naukowe potwierdzające skuteczność Podsumowanie Choroby sercowo-naczyniowe – globalne zagrożenieChoroby układu krążenia stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie. W ostatnich dekadach ich częstość niemal się podwoiła, a schorzenia takie jak choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze czy niewydolność serca dotykają coraz więcej osób. Kluczowym elementem profilaktyki jest odpowiednia dieta, która może skutecznie przeciwdziałać rozwojowi tych schorzeń.Spermidyna i jej rola w organizmieSpermidyna to poliamina, która odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu komórek. Jest niezbędna dla wzrostu i regeneracji komórkowej, stabilizacji DNA oraz syntezy białek. Co więcej, wykazuje działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne, wspierając zdrowie układu sercowo-naczyniowego.Naturalne źrodła spermidynySpermidyna występuje w wielu produktach spożywczych, głównie pochodzenia roślinnego. Bogate w nią są: pełne zboża i rośliny strączkowe – szczególnie zarodki pszenicy i soja, warzywa – szpinak, brokuły, kalafior, fasolka szparagowa, orzechy i nasiona – pistacje, orzechy laskowe, grzyby – zawierają znaczne ilości poliamin. Produkty pochodzenia zwierzęcego również dostarczają spermidyny, zwłaszcza wołowina, wieprzowina oraz sery pleśniowe.Wpływ spermidyny na układ krążeniaRegularne spożycie spermidyny może wpływać korzystnie na zdrowie serca. Badania wykazały, że: zmniejsza ryzyko nadciśnienia i niewydolności serca, redukuje stan zapalny w organizmie, co jest kluczowe w profilaktyce miażdżycy, zwiększa elastyczność tętnic, zmniejszając ryzyko ich zwężenia, wspomaga autofagię – proces regeneracji komórkowej, co może opóźniać procesy starzenia się organizmu. Badania naukowe potwierdzające skutecznośćBadania epidemiologiczne wykazały, że osoby spożywające duże ilości spermidyny mają niższe ryzyko chorób serca i żyją dłużej. W 2024 roku koreańscy naukowcy przeprowadzili badanie na grupie 38 tysięcy osób, analizując spożycie poliamin w diecie. Wyniki potwierdziły, że wyższe spożycie spermidyny jest skorelowane z niższą śmiertelnością z powodu chorób sercowo-naczyniowych.Podsumowanie Spermidyna to naturalny związek o potwierdzonym korzystnym wpływie na układ krążenia. Regularne spożycie żywności bogatej w spermidynę może pomóc w profilaktyce chorób serca, zmniejszając ryzyko ich wystąpienia i poprawiając ogólny stan zdrowia. Być może warto rozważyć włączenie do diety większej ilości pełnych ziaren, warzyw i orzechów, by cieszyć się lepszym zdrowiem na dł [...]
-
Na przeziębienia i wirusy – brodziuszka (andrographis paniculata)
2025-04-01Przeziębienie, znane również jako wirusowe zapalenie nosogardła i zatok przynosowych, to jedna z najczęstszych infekcji wirusowych. Objawia się katarem, bólem gardła, kaszlem, gorączką i ogólnym osłabieniem. Chociaż infekcja ma podłoże wirusowe, powszechne przekonanie wiąże ją z wychłodzeniem organizmu, co może mieć wpływ na osłabienie mechanizmów obronnych błony śluzowej nosa.Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści Wpływ zimna na infekcje wirusowe Brodziuszka – cudowne zioło Dalekiego Wschodu Badania naukowe potwierdzające skuteczność brodziuszki Kan Jang – skuteczność w leczeniu przeziębień Podsumowanie Wpływ zimna na infekcje wirusowePrzeziębienie częściej występuje w okresie jesienno-zimowym. Ekspozycja na zimne powietrze i gwałtowne zmiany temperatury osłabiają barierę ochronną błony śluzowej nosa, co ułatwia wirusom wnikanie do organizmu. Choć samo wychłodzenie nie jest bezpośrednią przyczyną infekcji, to jednak osłabiony układ odpornościowy staje się bardziej podatny na atak drobnoustrojów.Brodziuszka – cudowne zioło Dalekiego WschoduBrodziuszka wiechowata (Andrographis paniculata) to roślina rosnąca głównie na Sri Lance i w Indiach. Od wieków stosowana jest w tradycyjnej medycynie Dalekiego Wschodu jako skuteczny środek na przeziębienia i infekcje dróg oddechowych. Jej głównym składnikiem aktywnym jest andrografolid – związek o silnych właściwościach przeciwwirusowych i immunomodulujących.Badania naukowe potwierdzające skuteczność brodziuszkiNaukowcy przeprowadzili wiele badań nad skutecznością brodziuszki w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych: Thamlikitkul (1991) – badanie wykazało, że przyjmowanie 3-6 g brodziuszki skutecznie zmniejsza objawy zapalenia gardła i migdałków, a wyższa dawka była porównywalna z działaniem paracetamolu. Saxena (2010) – podawanie 200 mg wyciągu z brodziuszki przez 5 dni przyczyniło się do ustąpienia objawów takich jak kaszel, ból głowy i gorączka. Cáceres (1999) – 1200 mg ekstraktu z brodziuszki w ciągu 4 dni znacząco zmniejszyło objawy przeziębienia, a ból gardła, katar i ból ucha zaczęły ustępować już po dwóch dniach. Kan Jang – skuteczność w leczeniu przeziębieńKan Jang to popularny suplement zawierający ekstrakt z brodziuszki, szeroko stosowany w medycynie chińskiej. Liczne badania potwierdziły jego skuteczność: Melchior (2000) – w badaniu z udziałem 180 osób Kan Jang znacznie skuteczniej łagodził objawy przeziębienia niż placebo. Gabrielian (2002) – wśród osób stosujących Kan Jang poprawę objawów przeziębienia odnotowano u 86% badanych, podczas gdy w grupie placebo było to jedynie 23%. Spasov (2004) – porównanie skuteczności Kan Jang i Immunalu (preparatu na bazie jeżówki) wykazało, że Kan Jang był bardziej efektywny, szczególnie w łagodzeniu objawów kataru i bólu gardła. PodsumowanieBrodziuszka wiechowata to potężne narzędzie w walce z przeziębieniem. Liczne badania potwierdzają jej skuteczność w skracaniu czasu trwania infekcji i łagodzeniu objawów. Preparaty na bazie brodziuszki, takie jak Kan Jang, stanowią obiecującą alternatywę dla tradycyjnych metod leczenia przeziębienia. Może warto dodać brodziuszkę do domowej apteczki, by szybciej wrócić do zdrowia?Na zakończenie rymowanka: brodziuszka – na problem gardła i u [...]
-
Artemizyna przeciwdziała zwłóknieniom narządów
2025-03-31Czym jest zwłóknienie narządów? Zwłóknienie narządów, zwane także fibrozy, to patologiczny proces, w którym dochodzi do nadmiernej produkcji białek macierzy zewnątrzkomórkowej. W wyniku tego dochodzi do upośledzenia funkcji narządów, takich jak serce, płuca, nerki, wątroba czy trzustka. Szacuje się, że choroby zwłóknieniowe są odpowiedzialne za niemal 50% zgonów na świecie.Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści Mechanizmy powstawania zwłóknienia Artemizyna – wszechstronny związek roślinny Badania nad artemizyną i jej wpływem na fibrozy Podsumowanie Mechanizmy powstawania zwłóknienia Jednym z głównych mechanizmów prowadzenia do zwłóknienia jest sygnalizacja na szlaku transformującego czynnika wzrostu typu beta (TGF-β). Pobudza ona fibroblasty do przekształcania się w miofibroblasty, które nadmiernie produkują składniki macierzy. Proces ten, choć w normalnych warunkach pomaga w naprawie tkanek, w nadmiarze prowadzi do zaburzeń i utraty funkcji narządów. Artemizyna – wszechstronny związek roślinny Artemizyna to naturalny lakton seskwiterpenowy pozyskiwany z bylicy rocznej (Artemisia annua) oraz bylicy piołun (Artemisia absinthium). Od wieków stosowana jest w medycynie chińskiej jako lek przeciwzapalny i przeciwgorączkowy. W latach 70. XX wieku odkryto jej skuteczność w leczeniu malarii, co przyniosło chińskiej badaczce Tu Youyou Nagrodę Nobla w 2015 roku. Badania nad artemizyną i jej wpływem na fibrozy W ostatnich latach naukowcy zaczęli badać potencjał artemizyny w leczeniu zwłóknienia. Wyniki badań sugerują, że artemizyna hamuje szlak sygnałowy TGF-β oraz ogranicza akumulację miofibroblastów. Publikacja Dolivo z 2021 roku podsumowuje działanie przeciwfibrotyczne artemizyny w modelach zwierzęcych i komórkowych. Badania wykazały, że artemizyna może ograniczać zwłóknienie płuc, nerek, wątroby, serca i aorty. Podsumowanie Artemizyna to obiecujący związek o szerokim spektrum działania, który może znaleźć zastosowanie w leczeniu chorób zwłóknieniowych. Choć dotychczasowe badania są obiecujące, konieczne są dalsze prace nad mechanizmami jej działania oraz zastosowaniem w terapii l [...]
-
Ergotioneina odmładza skórę
2025-03-31Skóra to największy organ ludzkiego ciała, odgrywający kluczową rolę w ochronie organizmu. Reguluje gospodarkę wodną, stanowi barierę przed zagrożeniami środowiskowymi oraz chroni przed czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi. Wadliwa funkcja bariery skórnej prowadzi do stanów zapalnych i przesuszenia, objawiających się szorstkością, łuszczeniem, świądem i pieczeniem.Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści Przyczyny starzenia się skóry Czym jest ergotioneina? Badania nad wpływem ergotioneiny na skórę Wnioski Przyczyny starzenia się skóry Starzenie się skóry jest wynikiem wielu czynników, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Główne czynniki to: Promieniowanie UV – powoduje powstawanie reaktywnych form tlenu (ROS), które przyspieszają starzenie. Zanieczyszczenie powietrza – wpływa na degradację kolagenu i elastyny. Stres oksydacyjny – prowadzi do uszkodzeń komórkowych i zaburzenia mechanizmów regeneracji. Czym jest ergotioneina? Ergotioneina to naturalny przeciwutleniacz, występujący głównie w grzybach jadalnych. Badania wykazały, że jej poziom we krwi koreluje z niższym ryzykiem zaburzeń poznawczych, chorób sercowo-naczyniowych i starczej kruchości organizmu. Jest skutecznie transportowana do tkanek, w tym do naskórka, gdzie działa ochronnie i przeciwzapalnie. Badania nad wpływem ergotioneiny na skórę W 2024 roku japońscy naukowcy (Hanayama) przeprowadzili badanie nad wpływem ergotioneiny na skórę. W badaniu wzięły udział dwie grupy ochotniczek – jednej podawano codziennie 25 mg ergotioneiny z boczniaków przez 12 tygodni, a drugiej placebo. Wyniki były następujące: Po 8 tygodniach zwiększyła się zawartość wilgoci w skórze skroni i ramion. Po 12 tygodniach zauważono redukcję zmarszczek i poprawę tekstury skóry. Poziom ergotioneiny we krwi wzrósł 4,7-krotnie, co skorelowano z poprawą nawilżenia skóry. Wnioski Badanie wykazało, że suplementacja ergotioneiną poprawia nawilżenie, elastyczność i teksturę skóry, co czyni ją obiecującym składnikiem w profilaktyce starzenia się skóry. Może być szczególnie korzystna dla osób borykających się z suchością i utratą elastyczności s [...]
-
Błonnik w walce z sarkopenią
2025-03-31Błonnik a umięśnienie - kontrowersje w badaniach Badania dotyczące wpływu błonnika na masę mięśni dostarczały sprzecznych wyników. W jednej z prac (Gray, 1991) zaobserwowano dodatnią korelację między spożyciem błonnika a poziomem SHBG (globuliny wiążącej hormony płciowe), natomiast w innej (Longcope, 2000) wykazano korelację ujemną. SHBG wiąże m.in. testosteron, hormon niezbędny do syntezy białek mięśniowych, jednak aktywny jest jedynie wolny testosteron, niezwiązany z SHBG. Ponieważ z wiekiem poziom testosteronu spada, a SHBG wzrasta, zaburzenie tej proporcji może przyczyniać się do rozwoju sarkopenii.Autor: Sławomir Ambroziak Spis treści Czym jest sarkopenia? Rola żywienia w zapobieganiu sarkopenii Nowe odkrycia - błonnik a kondycja mięśni Wnioski Korzyści zdrowotne płynące ze spożywania błonnika są dobrze znane. Wiemy, że wspomaga on pracę przewodu pokarmowego, chroni przed chorobami nowotworowymi, sercowo-naczyniowymi oraz metabolicznymi, takimi jak otyłość czy cukrzyca. Jednak jego rola w utrzymaniu masy i siły mięśni była dotąd mniej oczywista. Czym jest sarkopenia? Sarkopenia to związany z wiekiem zespół chorobowy, objawiający się postępującą utratą masy i siły mięśni szkieletowych. Po 40. roku życia dorośli tracą przeciętnie 20% masy mięśniowej do 80. roku życia. Prowadzi to do osłabienia metabolizmu, zaburzeń czynnościowych, zwiększonego ryzyka chorób oraz upadków i złamań, co ogranicza samodzielność osób starszych. Rola żywienia w zapobieganiu sarkopenii Dieta odgrywa kluczową rolę w profilaktyce sarkopenii. Wiadomo, że białko, woda, węglowodany złożone i nienasycone kwasy tłuszczowe wspomagają zdrowie mięśni. Natomiast rola błonnika w tym kontekście dopiero zaczyna być lepiej rozumiana. Nowe odkrycia - błonnik a kondycja mięśni Dwa niedawne badania rzuciły nowe światło na związek między spożyciem błonnika a masą mięśniową: Badanie Frampton (2021), oparte na danych NHANES (2011-2018), wykazało, że wyższe spożycie błonnika wiąże się z lepszym składem ciała, niższą masą tłuszczową i wyższą masą mięśniową. Stwierdzono również poprawę tolerancji glukozy i większą siłę mięśni. Badanie Kao (2023), analizujące dane z NHANES (1999-2002), potwierdziło, że wyższa podaż błonnika koreluje z lepszą jakością umięśnienia i wyższą szybkością chodu, co jest kluczowe dla sprawności seniorów. Wnioski Najnowsze badania sugerują, że błonnik może wspomagać zdrowie mięśni i zapobiegać sarkopenii. Choć mechanizmy tego procesu wymagają dalszych badań, już teraz warto zadbać o odpowiednią podaż błonnika w diecie, zwłaszcza u osób stars [...]
-
L-Cytrulina – Naturalne Wsparcie na Zaburzenia Erekcji
2025-01-13Zaburzenia erekcji, zwane również niedomogą płciową, to „stała lub nawracająca niezdolność do osiągnięcia i utrzymania erekcji wystarczającej do satysfakcji seksualnej”. Według badań przeprowadzonych wśród mężczyzn w wieku 50–80 lat, problem ten dotyczy aż 48,7% badanych. Autor: Sławomir Ambroziak SPIS TREŚCI: Zaburzenia erekcji – problem, który dotyka wielu mężczyzn Standardowe leczenie zaburzeń erekcji Rola tlenku azotu w osiąganiu erekcji L-Cytrulina – naturalna alternatywa Wyniki badania – czy L-cytrulina działa? L-Cytrulina jako alternatywne leczenie Zaburzenia erekcji – problem, który dotyka wielu mężczyznZaburzenia erekcji nie tylko wpływają na życie intymne, ale także obniżają ogólną jakość życia. Mężczyźni zmagający się z tą przypadłością często zgłaszają niższy poziom zadowolenia we wszystkich aspektach egzystencji, w porównaniu z tymi, którzy nie mają tego problemu. Dlatego skuteczne leczenie zaburzeń erekcji jest kluczowe dla poprawy nie tylko satysfakcji seksualnej, ale także całego życia codziennego. Standardowe leczenie zaburzeń erekcjiPodstawowym sposobem leczenia zaburzeń erekcji są inhibitory fosfodiesterazy typu 5 (PDE5i), takie jak sildenafil (Viagra), wardenafil czy tadalafil. Skuteczność tych leków waha się od 56% do 84%, co czyni je skutecznym rozwiązaniem dla wielu pacjentów. Niestety, nie wszyscy mężczyźni mogą korzystać z tej formy terapii. Przykładowo, diabetycy czy pacjenci z przeciwwskazaniami do stosowania PDE5i potrzebują alternatywnych rozwiązań. W poszukiwaniu innych metod leczenia naukowcy zwrócili uwagę na substancje bioaktywne, które mogą wspierać mechanizmy erekcji. Rola tlenku azotu w osiąganiu erekcjiZa kluczowy mechanizm odpowiedzialny za erekcję uznaje się działanie tlenku azotu (NO). Jest to molekuła sygnalizacyjna, która powstaje z aminokwasu L-argininy przy udziale enzymu syntazy tlenku azotu (NOS). Teoretycznie suplementacja L-argininy mogłaby poprawić jakość erekcji. Niestety, w praktyce doustna L-arginina jest w dużym stopniu rozkładana w jelitach i metabolizowana w wątrobie. Zwiększenie dawki nie rozwiązuje problemu, ponieważ duże ilości tego aminokwasu mogą powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe. L-Cytrulina – naturalna alternatywaRozwiązaniem okazała się L-cytrulina, aminokwas naturalnie występujący w miąższu arbuza. L-cytrulina omija wstępne szlaki metaboliczne L-argininy, dzięki czemu jest skuteczniej przekształcana w organizmie w L-argininę. Aby sprawdzić jej działanie, przeprowadzono badanie (Cormio, 2011), którego celem było ocenienie skuteczności i bezpieczeństwa suplementacji L-cytruliny w łagodzeniu zaburzeń erekcji. Wyniki badania – czy L-cytrulina działa?W badaniu wzięło udział 24 mężczyzn w średnim wieku 56,5 lat, cierpiących na łagodne zaburzenia erekcji. Przez pierwszy miesiąc uczestnicy przyjmowali placebo, a w kolejnym miesiącu L-cytrulinę w dawce 1,5 g dziennie. Kluczowe wyniki badania: poprawa twardości erekcji z poziomu 3 (łagodne zaburzenia) do poziomu 4 (prawidłowa erekcja) nastąpiła u 50% mężczyzn stosujących L-cytrulinę, w porównaniu do 8,3% w grupie placebo. średnia liczba stosunków wzrosła z 1,37 na początku badania do 2,3 w miesiącu suplementacji L-cytruliną. uczestnicy zgłaszający poprawę twardości erekcji byli bardzo zadowoleni z efektów terapii. Badanie wykazało, że suplementacja L-cytruliny jest bezpieczna, dobrze tolerowana i psychologicznie akceptowana przez pacjentów. L-Cytrulina jako alternatywne leczenieChociaż L-cytrulina działa mniej doraźnie niż inhibitory PDE5i, jest skuteczna w dłuższej perspektywie czasowej. Szczególnie może pomóc mężczyznom, którzy nie mogą lub nie chcą korzystać z tradycyjnych leków. Z tego względu L-cytrulina zasługuje na dalsze badania jako potencjalne wsparcie w leczeniu łagodnych do umiarkowanych zaburzeń erekcji. Masz pytania dotyczące stosowania L-cytruliny lub inne problemy związane z suplementacją? Podziel się nimi w komentar [...]
-
Soplówka jeżowata – wysiłek bez zmęczenia
2025-01-13Zmęczenie można zdefiniować jako sytuację, w której obniża się zdolność do wykonywania pracy oraz efektywność realizacji podjętych zadań. W zależności od przyczyny, zmęczenie można klasyfikować jako fizyczne lub psychiczne. Na przykład zmęczenie fizyczne jest powodowane najczęściej nadmiernym wysiłkiem fizycznym, zaś zmęczenie psychiczne - przykładowo niewyspaniem. Autor: Sławomir Ambroziak SPIS TREŚCI: Czym jest zmęczenie i jakie są jego rodzaje? Naturalne wsparcie w walce ze zmęczeniem Soplówka jeżowata – niezwykły grzyb o wszechstronnych właściwościach Badanie – wpływ soplówki na zmęczenie fizyczne Ochrona antyoksydacyjna Soplówka jeżowata – wsparcie dla sportowców i nie tylko Podsumowanie Czym jest zmęczenie i jakie są jego rodzaje? Zmęczenie to stan, w którym obniża się zdolność do wykonywania pracy oraz efektywność realizacji zadań. Może mieć charakter fizyczny lub psychiczny. zmęczenie fizyczne wynika najczęściej z nadmiernego wysiłku fizycznego i objawia się spadkiem wydajności organizmu zmęczenie psychiczne natomiast jest związane z takimi czynnikami jak niewyspanie czy stres W przypadku zmęczenia fizycznego przyczyną są m.in.: wycieńczenie zasobów energetycznych organizmu, takich jak glikogen nagromadzenie produktów przemiany materii, np. kwasu mlekowego czy amoniaku nadmiar reaktywnych form tlenu (ROS), które zakłócają równowagę antyoksydacyjną organizmu Naturalne wsparcie w walce ze zmęczeniem W ostatnich latach coraz większą popularność zyskują naturalne suplementy, które pomagają łagodzić zmęczenie fizyczne. Jednym z nich jest soplówka jeżowata (Hericium erinaceus), znana także jako lwia grzywa. Soplówka jeżowata – niezwykły grzyb o wszechstronnych właściwościach Soplówka jeżowata to grzyb jadalny, ceniony od stuleci w Chinach i krajach Dalekiego Wschodu zarówno jako składnik diety, jak i środek leczniczy. Bogata w biologicznie aktywne związki, takie jak: polisacharydy, lektyny, hericenon, erinacynę, terpenoidy, Soplówka wykazuje szerokie właściwości prozdrowotne. Obejmuje to m.in. działanie immunomodulujące, przeciwstarzeniowe, przeciwnowotworowe i ochronne dla wątroby. Chociaż grzyb ten znany jest z wielu korzyści zdrowotnych, jego wpływ na zmęczenie fizyczne był badany dopiero niedawno. Kluczowe wnioski przyniosło badanie Liu z 2014 roku. Badanie – wpływ soplówki na zmęczenie fizyczne W badaniu tym, po tygodniu aklimatyzacji, myszy losowo podzielono na cztery grupy: grupę kontrolną (C), grupę wspomaganą niską dawką (LHT), grupę wspomaganą umiarkowaną dawką (MHT) i grupę wspomaganą wysoką dawką (HHT) ekstraktu z soplówki. Leczone grupy otrzymywały ekstrakt z soplówki w dawkach dobowych 500, 1000 i 2000 mg po przeliczeniu na ludzi, podczas gdy grupa kontrolna otrzymywała roztwór soli fizjologicznej. Po 28 dniach wspomagania myszy wykonywały test wymuszonego pływania aż do wyczerpania, a naukowcy rejestrowali czas tego pływania wraz ze szczególnymi parametrami biochemicznymi, związanymi ze zmęczeniem, takimi jak kwas mlekowy we krwi (BLA), azot mocznikowy w surowicy (SUN), glikogen tkankowy, dysmutaza ponadtlenkowa (SOD), peroksydaza glutationowa (GPx) oraz dialdehyd malonowy (MDA).Czasy pływania do wyczerpania w grupach LHT, MHT i HHT były znacznie dłuższe niż w grupie C, odpowiednio o 18,15, 37,18 i 58,46%. Wyniki te wskazują, że ekstrakt z soplówki wykazuje znaczną aktywność przeciwzmęczeniową i jest w stanie wyraźnie poprawiać tolerancję wysiłku. Poziomy BLA w grupach LHT, MHT i HHT były istotnie niższe niż w grupie C, odpowiednio o 16,43, 28,90 i 52,13%. Poziomy SUN w grupach MHT i HHT były znacząco niższe niż w grupie C, odpowiednio o 20,87 i 27,04%. Poziom SUN w grupie LHT były również niższy, jednakże nieistotnie statystycznie. Wyniki te wskazują, że ekstrakt z soplówki skutecznie opóźnia wzrost poziomu kwasu mlekowego, zmniejsza katabolizm białka w celu jego zużycia na potrzeby energetyczne i zwiększa zdolność adaptacyjną organizmu do obciążenia wysiłkowego, co ostatecznie opóźnia pojawienie się zmęczenia fizycznego. Zawartość glikogenu wątrobowego w grupach LHT, MHT i HHT była istotnie wyższa niż w grupie C, odpowiednio o 53,45, 119,70 i 133,25%. Zawartość glikogenu mięśniowego w grupach LHT, MHT i HHT była istotnie wyższa niż w grupie C, odpowiednio o 64,60, 90,27 i 120,35%. Wyniki te wskazują, że ekstrakt z soplówki może przyczynić się do poprawy kontroli metabolicznej ćwiczeń i aktywacji metabolizmu energetycznego, co może złagodzić zmęczenie fizyczne poprzez zwiększenie magazynowania glikogenu w wątrobie i mięśniach. Ochrona antyoksydacyjna Ekstrakt z soplówki poprawił również działanie enzymów antyoksydacyjnych, takich jak dysmutaza ponadtlenkowa (SOD) i peroksydaza glutationowa (GPx), które neutralizują szkodliwe reaktywne formy tlenu (ROS). Soplówka jeżowata – wsparcie dla sportowców i nie tylko Badania potwierdzają, że ekstrakt z soplówki jeżowatej może znacząco poprawić tolerancję wysiłku fizycznego oraz zmniejszyć zmęczenie. Osiąga to poprzez: redukcję poziomu kwasu mlekowego i azotu mocznikowego, zwiększenie zapasów glikogenu w tkankach, ochronę przed stresem oksydacyjnym. Zdaniem autorów badania, wyniki te mogą stanowić podstawę do zastosowania ekstraktów z soplówki w diecie sportowców – zarówno amatorów, jak i zawodowców. Podsumowanie Soplówka jeżowata to niezwykły grzyb o wszechstronnych właściwościach prozdrowotnych. Badania wskazują, że może być również skutecznym środkiem w walce z fizycznym zmęczeniem, szczególnie w kontekście intensywnego wysiłku fizycznego. Czy stosowałeś już suplementy na bazie soplówki? Podziel się swoimi doświadczeniami w komentar [...]
-
Wodór powstrzymuje neurodegenerację mózgu
2024-03-15Wodór cząsteczkowy wychwytuje reaktywne formy tlenu, działając w układach biologicznych jako aktywny antyoksydant. Od czasu pierwszej obserwacji korzyści zastosowania wodoru cząsteczkowego w szczurzym modelu zawału mózgu w 2007 r., liczne badania na zwierzętach i kilka badań klinicznych z udziałem ludzi wykazało jego wysoką efektywność terapeutyczną w walce z licznymi przypadłościami zdrowotnymi. Unikalną cechą wodoru cząsteczkowego jest jego zdolność selektywnego zmiatania rodników hydroksylowych i nadtlenkowych, odpowiedzialnych za stres oksydacyjny i proces chorobowy, przy jednoczesnym oszczędzaniu innych reaktywnych formy tlenu, takich jak nadtlenek wodoru, tlenek azotu i nadtlenoazotyn, które są naturalnymi elementami prawidłowej fizjologii komórkowej. SPIS TREŚCI: Antyoksydacyjne działanie H2 Terapia wodorowa w problemach neurologicznych Woda bogata w wodór a badanie kliniczne Wnioski Antyoksydacyjne działanie H2 Nieracjonalny nadmiar wolnych rodników tlenowych i innych reaktywnych form tlenu generuje tzw. stres oksydacyjny, który ma kluczowe znaczenie dla patogenezy zasadniczo wszystkich problemów neurologicznych, w tym udaru niedokrwiennego mózgu, krwotoku podpajęczynówkowego, urazowego uszkodzenia mózgu oraz chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i Parkinsona. Tak więc selektywne właściwości antyoksydacyjne oraz profil całkowitego bezpieczeństwa zdrowotnego wodoru cząsteczkowego wskazują na ogromny potencjał szerokiego zakresu zastosowań klinicznych tego gazu, od leczenia problemów neurologicznych po ogólnie dostępną terapię przeciwstarzeniową. Dzięki bezpiecznemu profilowi biologicznemu wodór molekularny można podawać kilkoma sposobami, w tym poprzez inhalację gazowego wodoru, naczyniowe wlewy uwodornionej soli fizjologicznej lub po prostu picie tzw. wody wodorowej, czyli wody bogatej w wodór cząsteczkowy. Z neurologicznego punktu widzenia nie zaobserwowano różnic w stężeniu wodoru w mózgu pomiędzy spożyciem wody bogatej w wodór a podaniem tego gazu w inny sposób, ponieważ – jak się okazuje – wodór przenika równie efektywnie do mózgu, niezależnie od sposobu jego podania. Terapia wodorowa w problemach neurologicznych Celem opublikowanego niedawno pracy naukowej, wykonanej przez naukowców z Katedry Neurochirurgii Uniwersytetu Kalifornia, było przedstawienie zwięzłego przeglądu terapii wodorowej w problemach neurologicznych, w tym neurodegeneracyjnej chorobie Alzheimera i Parkinsona, w oparciu o wyniki badań na zwierzętach i aktualizację dowodów pochodzących z badań klinicznych z udziałem ludzi (Ramanathan, 2023). A odnośnie terapii wodorowej w chorobie Parkinsona i Alzheimera z pracy tej dowiadujemy się, co następuje… Przyczyna rozwoju choroby Parkinsona upatrywana jest przez badaczy w zwyrodnieniu lub utracie komórek istoty czarnej mózgu produkujących neuroprzekaźnik dopaminę. Wiadomo przy tym, że w chorobie tej dochodzi do aktywacji kaskad zapalnych sygnałów komórkowych, których aktywatorem jest dysfunkcja mitochondriów i związany z nią stres oksydacyjny. Dlatego też korzystny wpływ antyoksydacyjnej terapii wodorowej choroby Parkinsona opisano zarówno w zwierzęcych modelach badawczych, jak też w badaniach klinicznych z udziałem ochotników. Woda bogata w wodór a badanie kliniczne Przykładowo niedawno badanie kliniczne oceniające spożycie wody bogatej w wodór w leczeniu choroby Parkinsona przeprowadził Yoritaka. W tym kontrolowanym placebo, randomizowanym, pilotażowym badaniu klinicznym z podwójnie ślepą próbą, autorzy ocenili w grupach równoległych skuteczność 48-tygodniowej terapii wodą wodorową w dawce 1 l na dobę u japońskich pacjentów z chorobą Parkinsona leczonych standardowo lewodopą. W grupie stosującej wodę wodorową, w porównaniu z placebo, nastąpiła znacząca poprawa całkowitej, ujednoliconej skali oceny choroby Parkinsona. Choroba Alzheimera jest częstą neurodegeneracyjną chorobą otępienną, związaną z podeszłym wiekiem, w przypadku której dowiedziono, że jej mechanizmami sprawczymi są stres oksydacyjny i zapalenie układu nerwowego. Dlatego doustne spożycie wody wodorowej łagodziło zaburzenia poznawcze u starzejących się myszy z genetycznie przyspieszonym rozwojem choroby Alzheimera. Podobnie dootrzewnowe podanie soli fizjologicznej bogatej w wodór doprowadziło u gryzoni do poprawy pamięci w efekcie hamowania stresu oksydacyjnego, wytwarzania cytokin prozapalnych i innych molekuł sygnalizacyjnych stanu zapalnego. W mysim modelu choroby Alzheimera długotrwałe uwalnianie bioaktywnego wodoru przez nanocząsteczki wodorku palladu blokowało degradację połączeń neuronalnych i śmierć komórek nerwowych oraz promowało prawidłowy metabolizm neuronalny poprzez eliminację stresu oksydacyjnego i aktywację szlaków antyoksydacyjnych, prowadząc w efekcie do istotnego złagodzenia zaburzeń poznawczych. Niestety, dotychczas nie opisano jeszcze skuteczności terapii wodorowej choroby Alzheimera w badaniach z udziałem ludzi. Wnioski Podsumowując swój przegląd, autorzy zauważyli, że liczne badania przedkliniczne wykazały uderzająco korzystne skutki terapii wodorowej w leczeniu szerokiego zakresu rozmaitych chorób. Chociaż do tej pory opublikowano jedynie ograniczoną liczbę badań przeprowadzonych na ludziach, to jednak wszystkie one wykazały korzyści terapii wodorowej w warunkach klinicznych. Warto przy tym podkreślić, że w badaniach na ludziach związanych ze stosowaniem wodoru cząsteczkowego nie zgłoszono dotąd żadnych niepożądanych efektów tego typu terapii. Jak więc podsumowali autorzy, dzięki kilku prowadzonym aktualnie badaniom i niesłabnącemu zainteresowaniu terapią wodorową, jej przyszłość w perspektywie zastosowania klinicznego jako wspomagającego leczenia różnych chorób neurologicznych wygląda niezwykle obiecująco. Sławomir Ambr [...]
-
Cukier ciężarnej pod kontrolą likopenu
2024-02-12Cukrzyca ciążowa to rodzaj cukrzycy, czyli stanu permanentnie podwyższonego ponad normę poziomu glukozy we krwi, rozpoznawanego po raz pierwszy podczas ciąży. Cukrzyca ciążowa jest problemem zdrowotnym, szeroko dyskutowanym ostatnio w środowiskach medycznych, ze względu na stale rosnącą tendencję wzrostową jej występowania oraz cechę zwiększania ryzyka rozwoju otyłości u potomstwa, a także zwiększania ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 u matki i dziecka w życiu późniejszym. Badania na temat rozwoju cukrzycy Karotenoidy a cukrzyca ciążowa Badania na temat rozwoju cukrzycy Jak wykazano w badaniach, ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej jest zwiększane przez kilka czynników, a przede wszystkim nadwagę lub otyłość kobiety przed zajściem w ciążę, zaawansowany wiek matki, jej niską aktywność fizyczną przed ciążą i podczas ciąży, liczbę wcześniejszych porodów oraz rodzinne występowanie cukrzycy typu 1. A według ostatnich ocen specjalistów, dokonanych na podstawie niedawno prowadzonych badań, bardzo ważnym czynnikiem predestynującym do rozwoju cukrzycy ciążowej może być też niewłaściwy sposób odżywiania, z niskim udziałem składników pokarmowych o aktywności antyoksydacyjnej. Ostatnio dużym zainteresowaniem świata medycznego, z uwagi na aktywność antyoksydacyjną i prozdrowotną, cieszą się karotenoidy. Karotenoidy to grupa naturalnych barwników rozpuszczalnych w tłuszczach, występujących w dużych ilościach w ciemnozielonych, czerwonych, pomarańczowych i żółtych warzywach i owocach oraz niektórych rybach i owocach morza. Do tej pory w przyrodzie zidentyfikowano ponad 600 karotenoidów, niemniej jedynie sześć tego typu związków (α-karoten, β-karoten, β-kryptoksantyna, likopen, luteina i zeaksantyna) stanowi ponad 95% całkowitej zawartości karotenoidów w ludzkiej krwi. Badania obserwacyjne sugerują, że karotenoidy odgrywają rolę ochronną w profilaktyce takich chorób przewlekłych, jak nowotwory, zespół metaboliczny i choroby układu krążenia. Jednocześnie duża liczba badań wykazała ochronny wpływ karotenoidów na ryzyko rozwoju cukrzycy, jednak jeszcze do niedawna brakowało podobnych badań odnośnie cukrzycy ciążowej. Dlatego też celem przeprowadzonego stosunkowo niedawno badania (Gao, 2019) było wyjaśnienie, czy większy udział karotenoidów w diecie kobiet ciężarnych może zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej. W tym celu badacze przeanalizowali diety 1978 ciężarnych kobiet, które poddali testowi tolerancji glukozy, ustalając korelację pomiędzy wielkością spożycia karotenoidów a częstością występowania cukrzycy ciążowej. Karotenoidy a cukrzyca ciążowa W badaniu tym nie zaobserwowano istotnego wpływu na obniżenie ryzyka rozwoju cukrzycy ciążowej spożycia α-karotenu, β-karotenu oraz luteiny i zeaksantyny. Pewien niewielki wpływ ochronny wydawała się wykazywać tutaj β-kryptoksantyna. Natomiast wyraźną odwrotną korelację, po uwzględnieniu wszystkich współzmiennych, zaobserwowano pomiędzy spożyciem likopenu a ryzykiem rozwoju cukrzycy ciążowej. Innymi słowy – im większy udział likopenu w diecie ciężarnej kobiety, tym mniejsze ryzyko pojawienia się u niej cukrzycy ciążowej. Jak więc podsumowali autorzy, wyniki tego szerokiego, przekrojowego badania sprawdzającego związek pomiędzy spożyciem karotenoidów a ryzykiem rozwoju cukrzycy ciążowej sugerują, że wysoki udział likopenu w diecie kobiet ciężarnych wiąże się z niższym ryzykiem rozwoju cukrzycy ciążowej. Sławomir Ambr [...]
-
Młodość w cząsteczce likopenu
2024-02-12Wraz ze wzrostem średniej długości życia człowieka, liczba osób starszych i cierpiących z powodu związanych ze starzeniem się problemów zdrowotnych w ogólnej światowej populacji stopniowo wrasta. Specjaliści szacują, że do 2050 r. osoby powyżej 60. roku życia będą stanowić 22% ludzkiej populacji, czyli że będzie ich ok. 2 miliardy. Przy czym proces starzenia się organizmu jest najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju tzw. przewlekłych chorób niezakaźnych, takich jak choroby układu krążenia, nowotwory, cukrzyca, zaburzenia neurodegeneracyjne i choroby nerek, powodujących na całym świecie ok. 100 tys. zgonów dziennie. Jednocześnie jednak szeroko zakrojone badania epidemiologiczne pokazują, że zdrowa dieta z dużym udziałem owoców i warzyw koreluje ze spowolnieniem postępu procesu starzenia się organizmu i rozwoju związanych z tym procesem problemów zdrowotnych. Jak natomiast wynika z innych badań, chociaż dostępnych jest wiele leków na choroby wieku późnego, większość z nich obarczona jest działaniami niepożądanymi, a także okazuje się nieskuteczna w przypadku niewłaściwej kontroli przebiegu procesu terapeutycznego. Dlatego też w obszarze badań nad procesami starzenia się organizmu i związanymi z tym procesem chorobami przewlekłymi, w ostatnim czasie szczególną uwagę badaczy przykuwają tzw. nutraceutyki, czyli aktywne biologicznie i farmakologicznie składniki pokarmowe. Jednym z takich składników jest związek z grupy barwników karotenoidowych – likopen. Najbogatszym źródłem likopenu pozostają pomidory i rozmaite przetwory pomidorowe, ale pewne jego ilości można znaleźć też w niektórych owocach, w tym morelach, arbuzach, grejpfrutach i gujawach. Ponieważ w odróżnieniu od wielu innych karotenoidów, likopen nie może być przekształcany przez organizm w witaminę A, dlatego mówi się o nim jako o karotenoidzie niebędącym prowitaminą A. Niemniej w jednym z niedawno wykonanych badań wykazano, że to właśnie likopen, spośród wszystkich naturalnie występujących w ludzkiej surowicy karotenoidów, posiada zdolność osiągania najwyższego stężenia we krwi i wszystkich tkankach naszego organizmu. Przy czym likopen jest jednym z najsilniejszych, znanych nauce antyoksydantów, eliminującym toksyczne, reaktywne formy tlenu 2-krotnie skuteczniej w porównaniu z β-karotenem i 10-krotnie skuteczniej niż α-tokoferol, czyli znana jako efektywny przeciwutleniacz witamina E. Funkcjonalna rola likopenu nie ogranicza się jednak tylko do działania jako przeciwutleniacz, lecz ma on również kilka innych atrakcyjnych prozdrowotnie kierunków aktywności biologicznej, co powoduje, że jego cząsteczka znalazła się ostatnio w centrum zainteresowania badań z obszaru zdrowia publicznego. Biorąc pod uwagę wszystkie te fakty, autorzy niedawno opublikowanej metaanalizy badań naukowych (Abir, 2023) dokonali przeglądu mechanizmów leżących u podstaw potencjalnie przeciwstarzeniowych właściwości likopenu, wyjaśniając jego wpływ na biomarkery starości i zaburzenia zdrowotne, związane z przebiegiem procesu starzenia się organizmu. Analiza ta doprowadziła jej autorów do kilku znamiennych wniosków: Liczne badania wykazują, że likopen ma znaczący wpływ na biomarkery starości, zapobiega procesowi starzenia się organizmu i minimalizuje nasilenie chorób przewlekłych związanych z wiekiem. Likopen może być potencjalnym środkiem farmaceutycznym, wskazywanym do leczenia problemów zdrowotnych związanych z wiekiem, ponieważ może opóźniać proces starzenia się organizmu poprzez osłabianie biomarkerów starości i działając jako mimetyk restrykcji kalorycznych, który zapobiega zaburzeniom metabolicznym i rozwojowi chorób przewlekłych. Funkcjonalne działanie likopenu przeciwko związanym z wiekiem problemom zdrowotnym może przyczyniać się do zdrowego starzenia się ludzi i wydłużenia czasu ich życia. Ponieważ wysoka aktywność biologiczna likopenu może pomóc w walce ze starzeniem się organizmu i związanymi z tym procesem problemami zdrowotnymi, należy suplementować ten składnik pokarmowy w większych ilościach, tak aby wymiernie podnieść jego poziom w surowicy krwi. Sławomir Ambr [...]
-
Glutation kształtuje mikrobiom przeciwcukrzycowy
2024-01-02Cukrzyca typu 2 jest chorobą przewlekłą, odpowiedzialną za 80% przedwczesnych zgonów na całym świecie. Cukrzycę charakteryzuje wysoki poziom cukru (glukozy) we krwi, który jest następstwem zmniejszonej produkcji insuliny w trzustce i/lub zmniejszonej wrażliwości na insulinę tkanek dla niej docelowych. Źle kontrolowana cukrzyca oraz towarzyszące tej chorobie zaburzenia metaboliczne, takie jak upośledzony metabolizm lipidów, permanentny stres oksydacyjny i nadciśnienie tętnicze mogą prowadzić do powikłań naczyniowych, które odpowiadają za nefropatię i retinopatię cukrzycową, chorobę naczyń mózgowych, chorobę naczyń obwodowych oraz chorobę niedokrwienną serca. Inne powikłania źle kontrolowanej cukrzycy obejmują również zastoinową niewydolność serca, zaburzenia metabolizmu lipidów, udar mózgu, zapalenie wielonarządowe, przyrost masy ciała i zaburzenia równowagi elektrolitowej. Liczne badania wykazały istotny związek, zachodzący pomiędzy zmianami w profilu mikroflory jelitowej (mikrobiomu) a rozwojem cukrzycy. Zmiany te w szczególny sposób powiązano ze zwiększoną przepuszczalnością bariery jelitowej i infiltracją produktów ubocznych metabolizmu bakteryjnego, wywołującą w następstwie przewlekłe reakcje zapalne, charakterystyczne dla przebiegu cukrzycy. Z drugiej strony wykazano, że kilka szczepów bakterii probiotycznych pełni funkcje ochronne, zmniejszając ryzyko rozwoju cukrzycy poprzez redukcję markerów stanu zapalnego, utrzymanie integralności bariery jelitowej oraz poprawę wrażliwość na insulinę, a tym samym normalizację metabolizmu glukozy. Wykazano również, że lek przeciwcukrzycowy metformina zmienia skład mikroflory jelitowej, oddziałując z mikrobiotą poprzez modulację stanu zapalnego, homeostazy glukozy, przepuszczalności bariery jelitowej i aktywności bakterii wytwarzających krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe o działaniu przeciwzapalnym. Zmiany te, jak się okazuje, przyczyniają się do przeciwcukrzycowej skuteczności metforminy. Specjaliści postulują, że czynniki metaboliczne, związane ze stresem oksydacyjnym i przewlekłym stanem zapalnym o niskim stopniu nasilenia, które łączą dysbiozę mikroflory jelitowej z cukrzycą typu 2, to te same czynniki, które wpływają na występowanie i progresję późnych powikłań przebiegu cukrzycy. Zależność ta uwiarygadnia więc koncepcję, że modulacja mikrobiomu może być obiecującą strategią w leczeniu cukrzycy i związanych z nią powikłań chorobowych. Dlatego też celem ostatnio wykonanego badania (Gaike, 2023) było sprawdzenie wpływu długotrwałej, doustnej suplementacji glutationu na zmiany w mikrobiomie jelitowym osób chorych na cukrzycę. W tym badaniu klinicznym pacjentom podawano doustnie, raz dziennie suplement glutationu w dawce 500 mg przez okres sześciu miesięcy, a następnie badano mikrobiom jelitowy za pomocą wysokowydajnego sekwencjonowania metagenomicznego 16S rRNA. Długoterminowa suplementacja glutationu doprowadziła do znacznego wzrostu jego zasobów w organizmie oraz obniżenia poziomu glikowanej hemoglobiny (HbA1c), która jest markerem ciężkości przebiegu cukrzycy. Natomiast analiza mikrobiomu jelitowego wykazała, że u osób stosujących suplementację glutationu, w porównaniu z chorymi bez suplementacji, znacząco spadła liczebność bakterii szkodliwych szczepów patogennych, a jednocześnie znacząco wzrosła liczebność bakterii pożytecznych szczepów probiotycznych. Tak więc zgodnie z końcowym wnioskiem autorów badania, uzyskane w nim dane wyraźnie pokazują, że suplementacja glutatonu, w połączeniu z leczeniem przeciwcukrzycowym, pomaga odbudować prawidłowy mikrobiom jelitowy, poprzez wzbogacenie przewodu pokarmowego pożytecznymi bakteriami zdrowych jelit i znaczne zmniejszenie obciążenia bakteriami chorobotwórczymi jelit cukrzycowych. Sławomir Ambr [...]
-
Kurkuma generatorem wodoru cząsteczkowego
2024-01-02Wodór cząsteczkowy (H2), czyli inaczej wodór molekularny, to bezbarwny i bezwonny gaz, który w pewnych okolicznościach może działać w układach biologicznych jako środek redukujący, czyli antyoksydant. Wcześniej uważano, że jest on związkiem fizjologicznie obojętnym w komórkach zwierzęcych i niereaktywnym względem substratów obecnych w układach biologicznych. Jednakże w świetle badań ostatnich lat H2 okazał się cząsteczką aktywną biologicznie o potencjalnie szerokim zastosowaniu w ochronie ludzkiego zdrowia. Terapeutyczną aktywność H2 opisano po raz pierwszy w 1975 roku, w zwierzęcym modelu raka płaskonabłonkowego skóry. Następnie wykazano, że wdychanie H2 pod ciśnieniem może być skuteczną metodą leczenia schorzeń wątroby. Natomiast w 2007 roku ustalono, że H2 chroni mózg na drodze mechanizmów przeciwutleniających, znosząc stres oksydacyjny poprzez selektywną neutralizację rodników hydroksylowych i nadtlenoazotynowych. Komórkowy stres oksydacyjny jest skutkiem silnego potencjału utleniającego nadmiaru reaktywnych form tlenu (ROS). Stres oksydacyjny jest ściśle powiązany z patogenezą wielu chorób, m.in. wynikających z niezdrowego stylu życia, starzenia się organizmu i przebiegu procesów nowotworowych. Do chwili obecnej zaobserwowano profilaktyczne i terapeutyczne działanie H2 w różnych narządach, w tym w mózgu, sercu, trzustce, płucach i wątrobie. Cząsteczka H2, uczestnicząc w barierze antyoksydacyjnej, wykazuje przede wszystkim aktywność przeciwzapalną i przeciwapoptotyczną, czyli hamującą śmierć komórkową. Jak postulują specjaliści, H2 może zapewniać bezpieczny i skuteczny sposób leczenia wielu chorób. Spośród wielu proponowanych mechanizmów aktywności biologicznej, najwięcej uwagi badaczy przykuwa rola H2 jako skutecznego przeciwutleniacza. H2 jest bowiem specyficznym zmiataczem jedynie rodników hydroksylowych i nadtlenoazotynowych, które są bardzo silnymi utleniaczami kwasów nukleinowych, lipidów i białek, powodującymi fragmentację DNA, rozpad błon biologicznych oraz inaktywację enzymów i hormonów białkowych. Natomiast H2 nie reaguje z innymi ROS, które w niskich stężeniach pełnią w żywych organizmach fizjologiczne funkcje sygnalizacyjne i regulatorowe. H2 może być wprowadzany do organizmu poprzez inhalacje, iniekcje, kąpiele lub spożywanie wody wzbogaconej w wodór cząsteczkowy. Jest jednak również wytwarzany samoistnie w organizmie, w efekcie fermentacji niestrawnych węglowodanów wielkocząsteczkowych, prowadzonej przez pożyteczną mikroflorę jelitową. I jak dotąd wykazano, uwalniany z bakterii kolonizujących jelita H2 zapobiega rozwojowi zapalenia wątroby i okrężnicy. Wyniki wykonanych w tym kierunku badań pokazują, że jelitową produkcję H2 stymulują niektóre doustne leki przeciwcukrzycowe oraz niektóre składniki pożywienia. Jeżeli chodzi o składniki naszego pożywienia to ustalono, że takimi właściwościami obdarzona jest skrobia oporna i właśnie kurkuma (Shimouchi, 2009). W przywołanym tutaj badaniu jego autorzy postawili hipotezę, że zawarta w przyprawie curry kurkuma może poprawiać pracę jelit i aktywować wytwarzającą H2 mikroflorę okrężnicy, zwiększając tym sposobem nasycenie wodorem cząsteczkowym organizmu, mierzone stężeniem tego gazu w wydychanym powietrzu. W badaniu tym zdrowi ochotnicy po 12-godzinnym poście albo spożywali ryż doprawiony curry z kurkumą, albo wersją tej przyprawy bez kurkumy. Stężenia wodoru w wydychanym powietrzu mierzono co 15 minut, przez 6 godzin po posiłku, metodą chromatografii gazowej z detektorem półprzewodnikowym. A ponieważ curry z kurkumą znacząco zwiększało powierzchnię pod krzywą wydychanego wodoru i skracało czas pasażu jelitowego w porównaniu z curry niezawierającym kurkumy, dlatego autorzy podsumowali swoje badanie wnioskiem, że dietetyczna kurkuma poprawia pracę jelit i potęguje generującą wodór cząsteczkowy, bakteryjną fermentację węglowodanów w okrężnicy. Sławomir Ambr [...]
-
Glutation chroni wątrobę przed stłuszczeniem, zapaleniem i marskością
2023-12-01Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) jest najczęstszą chorobą wątroby na świecie, charakteryzującą się nadmiernym gromadzeniem tłuszczu w tym narządzie, bez związku z nadużywaniem alkoholu, stosowaniem leków sprzyjających stłuszczeniu lub innymi współistniejącymi chorobami wątroby. NAFLD objawia się nadmiernym magazynowaniem trójglicerydów w wątrobie, prowadzącym do nagromadzenia się tłuszczu w tym narządzie i powiększenia całkowitej jego masy przynajmniej o ponad 5%. Obecnie specjaliści uznają NAFLD za wątrobową manifestację zespołu metabolicznego, wskazując na ścisłe jej powiązanie z otyłością, cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym i dyslipidemią, czyli nieprawidłowym stężeniem we krwi lipidów i lipoprotein – cholesterolu LDL i HDL oraz trójglicerydów. Ogólnie niealkoholowe stłuszczenie wątroby albo może występować jako zwykłe stłuszczenie niepowikłane, albo w połączeniu z niealkoholowym stłuszczeniowym zapaleniem wątroby (NASH). W tym drugim przypadku zapalenie i uszkodzenie komórek wątrobowych może prowadzić do rozwoju zwłóknienia i marskość, a nawet do raka wątroby. Patogeneza NAFLD jest wieloczynnikowa i obejmuje wiele mechanizmów wyjaśniających proces nadmiernej akumulacji lipidów w wątrobie, z późniejszym możliwym rozwojem stanu zapalnego i zwłóknienia. Otóż początkowo zwiększona insulinooporność, wtórna do zespołu metabolicznego, powoduje nadmierną akumulację lipidów w pierwotnie zdrowych hepatocytach (komórkach wątrobowych), głównie poprzez zwiększoną mobilizację wolnych kwasów tłuszczowych z trzewnej tkanki tłuszczowej i ich wzmożony transport do wątroby. Proces ten prowadzi do niealkoholowego stłuszczenia wątroby (NAFL), stanu wciąż jeszcze odwracalnego. Natomiast czynnikiem promującym przejście NAFL do NASH jest nasilony stres oksydacyjny. Otóż wzrost stężenia reaktywnych form tlenu (ROS), a w konsekwencji peroksydacja lipidów, skutkuje uszkodzeniem komórek wątrobowych oraz stanem zapalnym i ostatecznym zwłóknieniem w wyniku aktywacji komórek gwiaździstych wątroby. Co więcej, ROS sprzyjają insulinooporności wątroby, a co za tym idzie – dalszemu gromadzeniu się tłuszczu i rozwojowi martwiczego zapalenia wątroby. Ponadto dochodzi do wyczerpania się puli antyoksydantów chroniących wątrobę przed uszkodzeniem przez ROS i peroksydacją lipidów, albowiem w przypadku NASH stwierdzany jest obniżony poziom glutationu, witaminy E, witaminy C i beta-karotenu. Glutation to zbudowany z trzech aminokwasów peptyd występujący w komórkach wszystkich tkanek w stosunkowo wysokich stężeniach, podobnych do stężeń glukozy, potasu i cholesterolu. Glutation odgrywa kluczową rolę w kilku procesach fizjologicznych, takich jak zachowanie równowagi oksydacyjno-redukcyjnej, redukcja stresu oksydacyjnego, detoksykacja toksyn zewnętrznych i wewnętrznych oraz m.in. modulacja układu odpornościowego. I to właśnie kluczowa funkcja glutationu w kształtowaniu bariery antyoksydacyjnej doprowadziła naukowców do spekulacji na temat możliwej terapeutycznej skuteczności tej cząsteczki w leczeniu chorób przewlekłych z zaburzoną równowagą oksydacyjno-redukcyjną, m.in. NAFLD. Dlatego też celem opublikowanej niedawno pracy naukowej było przedstawienie przeglądu farmakologicznej aktywności glutationu, ze szczególnym uwzględnieniem aktualnych danych klinicznych, dotyczących jego potencjalnego zastosowania w metabolicznych schorzeniach wątroby (Santacroce, 2023). Jak dowiadujemy się z tego przeglądu, zaprezentowana przez Dentico w 1995 r. praca oceniała wpływ 30-dniowego, dożylnego lub domięśniowego podawania dużych dawek glutationu na wskaźniki rozpadu komórek wątroby u pacjentów z przewlekłą stłuszczeniową chorobą wątroby. W badaniu tym nie zgłoszono żadnych działań niepożądanych terapii glutationem, a u wszystkich leczonych pacjentów odnotowano znaczną poprawę wyników prób wątrobowych, z wieloma przypadkami normalizacji parametrów, nawet po kilku miesiącach od zakończenia leczenia. Ponadto, potwierdzając skuteczność leczniczą glutationu, zaobserwowano redukcję poziomu dialdehydu malonowego, ważnego markera uszkodzeń komórek wątrobowych. Kolejne badanie przeprowadzone przez Irie w 2016 r. wykazało, że doustne stosowanie glutationu w dawce 300 mg dziennie może zapobiegać progresji NASH w przebiegu NAFLD. U pacjentów z NASH wykryto wyższy poziom stresu oksydacyjnego w porównaniu z NAFLD, a u pacjentów z NASH leczonych glutationem – poprawę wyników prób wątrobowych. W wykonanych przed leczeniem biopsjach wątroby stwierdzono silniejszą ekspresję glutationu w NAFL niż w NASH, co sugerowało progresję NAFLD do NASH na skutek stresu oksydacyjnego i wskazywało na potencjalną rolę terapeutyczną glutationu w kontroli postępu uszkodzenia wątroby. Natomiast w badaniu Hondy, przeprowadzonym w 2017 r., oceniano efekt terapeutyczny doustnego podawania glutationu (300 mg/dzień) u pacjentów z NAFLD na podstawie zmian wątrobowych wskaźników biochemicznych oraz zmian poziomu tłuszczu magazynowanego w wątrobie. I jak się okazało po 4 miesiącach prowadzenia eksperymentu, leczenie glutationem doprowadziło do znacznego spadku wskaźników prób wątrobowych i wyraźnego obniżenia poziomu stłuszczenia wątroby. Autorzy przeglądu podsumowali więc swoją pracę w ten sposób, że patogenetyczna rola stresu oksydacyjnego w rozwoju NALFD jest dobrze udokumentowana, co uzasadnienia zastosowanie silnie antyoksydacyjnego glutationu jako potencjalnej terapii tego schorzenia wątroby. Dostępne obecnie wyniki badań doustnego, jak też pozajelitowego stosowania glutationu w leczeniu NALFD są bardzo obiecujące, ale na razie mowa jedynie o badaniach pilotażowych. Konieczne są więc dalsze badania, które pozwolą lepiej ocenić faktyczne korzyści stosowania glutationu w leczeniu metabolicznych chorób wątroby oraz ustalić najlepszą drogę podawania i najwłaściwsze dawkowanie, umożliwiające jego zastosowanie w praktyce klinicznej. Sławomir Ambroz [...]
-
Więcej glicyny – młodszy wiek biologiczny
2023-11-13Mówiąc kolokwialnie, nasz wiek biologiczny wskazuje na stopień zużycia naszego organizmu. Tak więc o tym, na ile lat się czujemy, nie decyduje nasz wiek metrykalny, ale właśnie wiek biologiczny. W ostatnich latach poprawa standardów życia, rozwój gospodarczy i zmiany stylu życia doprowadziły do wydłużenia się średniej długości życia osób starszych, a globalna populacja osób starszych w dalszym ciągu rośnie. Niestety wraz z wiekiem wzrasta jednocześnie częstość występowania problemów sercowo-naczyniowych, co pozostaje w ścisłym związku z tzw. zespołem metabolicznym, skupiającym czynniki zwiększające ryzyko rozwoju chorób o podłożu metabolicznym. Otóż zespół metaboliczny jest w pierwszej kolejności czynnikiem zwiększonego ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia, zwłaszcza udaru mózgu i choroby niedokrwiennej serca, a także przedwczesnej śmierci. Według Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej, zespół metaboliczny występuje u osób starszych z częstotliwością od 37 do 42%. Biorąc pod uwagę, że u osób starszych funkcje trawienne i metaboliczne ulegają stopniowemu osłabianiu, co ostatecznie prowadzi do zmniejszenia spożycia i wchłaniania składników odżywczych, w procesach metabolicznych przebiegających w ich organizmach dominuje katabolizm, czyli rozpad molekuł biologicznych. W porównaniu do młodych osób dorosłych, ważniejszą rolę w utrzymaniu zdrowia osób starszych mogą odgrywać więc aminokwasy, a poziom aminokwasów w surowicy krwi może odzwierciedlać stan zdrowia seniorów. Przykładowo niedawno prowadzone badania wskazały na istnienie ścisłego związku między poziomem w surowicy krwi aminokwasów, takich jak glicyna, a rozwojem problemów metabolicznych i chorób układu krążenia. Glicyna jest najprostszym, ale jednocześnie dominującym aminokwasem niezbędnym do życia ludzi, ssaków i wielu innych zwierząt. Glicyna nie jest oficjalnie zaliczana do niezbędnych składników odżywczych, albowiem może być wytwarzana w ludzkim organizmie, gdzie głównymi jej producentami są nerki i wątroba. Ponieważ jednak wewnątrzustrojowa produkcja nie jest w stanie zapewnić pokrycia podstawowego zapotrzebowania organizmu na ten aminokwas, dlatego niezwykle ważnym źródłem glicyny okazuje się nasze codzienne pożywienie. Glicyna pełni funkcję neuroprzekaźnika a jednocześnie jest wykorzystywana przez organizm do produkcji białek, puryn, kreatyny i glukozy. Bierze też udział w procesach przeciwzapalnych, reakcjach odpornościowych i ochronie antyoksydacyjnej. Niedawno prowadzone badania wykazały odwrotną korelację zachodzącą pomiędzy poziomem glicyny w surowicy krwi a takimi czynnikami ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, jak nadciśnienie, cukrzyca typu 2 i otyłość brzuszna. W badaniach tych ustalono, że poziomy glicyny w krążeniu u pacjentów z zespołem metabolicznym są znacznie niższe niż u osób zdrowych. Co więcej, poziomy glicyny w surowicy u pacjentów otyłych i chorych na cukrzycę są znacznie niższe niż u osób zdrowych, a wzrost poziomu tego aminokwasu w krwiobiegu prowadzi do poprawy parametrów insulinooporności. Jednakże związek poziomu glicyny w surowicy z zespołem metabolicznym nie został wcześniej w pełni ustalony w odniesieniu do osób starszych. Dlatego jednym z niedawno wykonanych badań (Li, 2018) objęto 472 osobników w wieku powyżej 65 lat, w celu wyjaśnienia związku zachodzącego pomiędzy poziomem glicyny w surowicy krwi a markerami zespołu metabolicznego i wieku biologicznego u osób starszych. W badaniu tym wykazano, że poziom glicyny w surowicy krwi osób starszych zmniejsza się liniowo wraz z obserwowanym u nich rozwojem zespołu metabolicznego. Ponadto niższe poziomy glicyny były szczególnie istotnie powiązane z otyłością brzuszną jako składową zespołu metabolicznego. Ponieważ czynnik prozapalny CRP jest uznawany za ważny marker procesu starzenia się organizmu, a jego niższy poziom wiąże się z dłuższym przeżyciem osób starszych, dlatego aktualnie oznaczanie jego poziomu wykorzystane jest do oceny wieku biologicznego człowieka. A jak wynika z omawianego tutaj badania, poziom glicyny korelował odwrotnie z poziomem CRP w surowicy krwi osób starszych. Innymi słowy: im wyższy poziom glicyny – tym młodszy wiek biologiczny. Zdaniem autorów badanie ich wykazało, że stężenie glicyny w surowicy obniża się stopniowo wraz ze wzrostem liczby składników zespołu metabolicznego i jest istotnie odwrotnie powiązane z indeksem masy ciała, obwodem pasa, trójglicerydami krwi oraz markerem wieku biologicznego CRP. Dlatego, też zdaniem autorów, utrzymanie wyższego poziomu glicyny w organizmach osób starszych, w czym miałaby dopomagać suplementacja tego aminokwasu, może okazać się bardzo korzystne dla stanu ich zdrowia. W związku z tym badacze zaproponowali, aby rozważyć utrzymanie wyższego poziomu glicyny u starszych osób z zespołem metabolicznym jako nowatorską interwencję dietetyczną, niemniej wymagającą dalszego potwierdzenia swojej skuteczności w kolejnych badaniach klinicznych. Sławomir Ambr [...]