Czym jest zwłóknienie narządów?
Zwłóknienie narządów, zwane także fibrozy, to patologiczny proces, w którym dochodzi do nadmiernej produkcji białek macierzy zewnątrzkomórkowej. W wyniku tego dochodzi do upośledzenia funkcji narządów, takich jak serce, płuca, nerki, wątroba czy trzustka. Szacuje się, że choroby zwłóknieniowe są odpowiedzialne za niemal 50% zgonów na świecie.
Autor: Sławomir Ambroziak
Spis treści
- Mechanizmy powstawania zwłóknienia
- Artemizyna – wszechstronny związek roślinny
- Badania nad artemizyną i jej wpływem na fibrozy
- Podsumowanie
Mechanizmy powstawania zwłóknienia
Jednym z głównych mechanizmów prowadzenia do zwłóknienia jest sygnalizacja na szlaku transformującego czynnika wzrostu typu beta (TGF-β). Pobudza ona fibroblasty do przekształcania się w miofibroblasty, które nadmiernie produkują składniki macierzy. Proces ten, choć w normalnych warunkach pomaga w naprawie tkanek, w nadmiarze prowadzi do zaburzeń i utraty funkcji narządów.
Artemizyna – wszechstronny związek roślinny
Artemizyna to naturalny lakton seskwiterpenowy pozyskiwany z bylicy rocznej (Artemisia annua) oraz bylicy piołun (Artemisia absinthium). Od wieków stosowana jest w medycynie chińskiej jako lek przeciwzapalny i przeciwgorączkowy. W latach 70. XX wieku odkryto jej skuteczność w leczeniu malarii, co przyniosło chińskiej badaczce Tu Youyou Nagrodę Nobla w 2015 roku.
Badania nad artemizyną i jej wpływem na fibrozy
W ostatnich latach naukowcy zaczęli badać potencjał artemizyny w leczeniu zwłóknienia. Wyniki badań sugerują, że artemizyna hamuje szlak sygnałowy TGF-β oraz ogranicza akumulację miofibroblastów. Publikacja Dolivo z 2021 roku podsumowuje działanie przeciwfibrotyczne artemizyny w modelach zwierzęcych i komórkowych. Badania wykazały, że artemizyna może ograniczać zwłóknienie płuc, nerek, wątroby, serca i aorty.
Podsumowanie
Artemizyna to obiecujący związek o szerokim spektrum działania, który może znaleźć zastosowanie w leczeniu chorób zwłóknieniowych. Choć dotychczasowe badania są obiecujące, konieczne są dalsze prace nad mechanizmami jej działania oraz zastosowaniem w terapii ludzi.