Cukrzyca ciążowa to rodzaj cukrzycy, czyli stanu permanentnie podwyższonego ponad normę poziomu glukozy we krwi, rozpoznawanego po raz pierwszy podczas ciąży. Cukrzyca ciążowa jest problemem zdrowotnym, szeroko dyskutowanym ostatnio w środowiskach medycznych, ze względu na stale rosnącą tendencję wzrostową jej występowania oraz cechę zwiększania ryzyka rozwoju otyłości u potomstwa, a także zwiększania ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 u matki i dziecka w życiu późniejszym.

1. Badania na temat rozwoju cukrzycy
2. Karotenoidy a cukrzyca ciążowa
   

Jak wykazano w badaniach, ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej jest zwiększane przez kilka czynników, a przede wszystkim nadwagę lub otyłość kobiety przed zajściem w ciążę, zaawansowany wiek matki, jej niską aktywność fizyczną przed ciążą i podczas ciąży, liczbę wcześniejszych porodów oraz rodzinne występowanie cukrzycy typu 1. A według ostatnich ocen specjalistów, dokonanych na podstawie niedawno prowadzonych badań, bardzo ważnym czynnikiem predestynującym do rozwoju cukrzycy ciążowej może być też niewłaściwy sposób odżywiania, z niskim udziałem składników pokarmowych o aktywności antyoksydacyjnej.

Ostatnio dużym zainteresowaniem świata medycznego, z uwagi na aktywność antyoksydacyjną i prozdrowotną, cieszą się karotenoidy. Karotenoidy to grupa naturalnych barwników rozpuszczalnych w tłuszczach, występujących w dużych ilościach w ciemnozielonych, czerwonych, pomarańczowych i żółtych warzywach i owocach oraz niektórych rybach i owocach morza.

Do tej pory w przyrodzie zidentyfikowano ponad 600 karotenoidów, niemniej jedynie sześć tego typu związków (α-karoten, β-karoten, β-kryptoksantyna, likopen, luteina i zeaksantyna) stanowi ponad 95% całkowitej zawartości karotenoidów w ludzkiej krwi.

Badania na temat rozwoju cukrzycy

Badania obserwacyjne sugerują, że karotenoidy odgrywają rolę ochronną w profilaktyce takich chorób przewlekłych, jak nowotwory, zespół metaboliczny i choroby układu krążenia. Jednocześnie duża liczba badań wykazała ochronny wpływ karotenoidów na ryzyko rozwoju cukrzycy, jednak jeszcze do niedawna brakowało podobnych badań odnośnie cukrzycy ciążowej. Dlatego też celem przeprowadzonego stosunkowo niedawno badania (Gao, 2019) było wyjaśnienie, czy większy udział karotenoidów w diecie kobiet ciężarnych może zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej.

W tym celu badacze przeanalizowali diety 1978 ciężarnych kobiet, które poddali testowi tolerancji glukozy, ustalając korelację pomiędzy wielkością spożycia karotenoidów a częstością występowania cukrzycy ciążowej.

Karotenoidy a cukrzyca ciążowa

W badaniu tym nie zaobserwowano istotnego wpływu na obniżenie ryzyka rozwoju cukrzycy ciążowej spożycia α-karotenu, β-karotenu oraz luteiny i zeaksantyny. Pewien niewielki wpływ ochronny wydawała się wykazywać tutaj β-kryptoksantyna.

Natomiast wyraźną odwrotną korelację, po uwzględnieniu wszystkich współzmiennych, zaobserwowano pomiędzy spożyciem likopenu a ryzykiem rozwoju cukrzycy ciążowej. Innymi słowy – im większy udział likopenu w diecie ciężarnej kobiety, tym mniejsze ryzyko pojawienia się u niej cukrzycy ciążowej.

Jak więc podsumowali autorzy, wyniki tego szerokiego, przekrojowego badania sprawdzającego związek pomiędzy spożyciem karotenoidów a ryzykiem rozwoju cukrzycy ciążowej sugerują, że wysoki udział likopenu w diecie kobiet ciężarnych wiąże się z niższym ryzykiem rozwoju cukrzycy ciążowej.

Sławomir Ambroziak