Lizyna jest niezbędnym składnikiem pokarmowym z grupy aminokwasów. Natomiast niezbędny składnik pokarmowy to taki, bez którego organizm nie jest w stanie się obyć, ale ponieważ samodzielnie go nie wytwarza, musi polegać na jego źródłach pokarmowych. Lizyna jest nieodzowna dla prawidłowego wzrostu i regeneracji organizmu, szczególnie tkanki mięśniowej, a także pomaga wchłaniać wapń i odgrywa ważną rolę w tworzeniu kolagenu – białka kości, skóry, ścięgien i chrząstek. Lizyna odgrywa jednocześnie istotną rolę w syntezie karnityny odpowiedzialnej za produkcję energii we wszystkich tkankach naszego organizmu, w tym w tkance mięśniowej i tkance nerwowej mózgu. I jak się okazało w toku prowadzonych badań, lizyna jest niezbędna do utrzymania w odpowiednich obszarach mózgu optymalnego poziomu serotoniny – neuroprzekaźnika nazywanego potocznie „hormonem szczęścia”. Lizyna wpływa również bezpośrednio na aktywność receptorów serotoninowych i benzodiazepinowych, przez co odpowiednio wysoki poziom jej spożycia, jak wynika z badań, chroni ludzi przed rozwojem problemów psychicznych.

Lizyna pomaga również w produkcji przeciwciał i wykazuje antagonizm względem argininy, która jest niezbędna do replikacji wirusa opryszczki, w związku z czym w obecności lizyny wzrost tego wirusa ulega istotnemu zahamowaniu. Dlatego lizyna cieszy się też sławą składnika pokarmowego, wspomagającego walkę z opryszczką wargową.

Przykładowo w jednym z dotyczących tej problematyki badaniu wykazano, że po 12 miesiącach suplementacji lizyny nastąpiła średnia redukcja czasu leczenia opryszczki o 49% i redukcja ta była istotna statystycznie. W ciągu roku suplementacji zaobserwowano też spadek częstości występowania zmian chorobowych o 63% i również ta wartość była istotna statystycznie. Dlatego celem kolejnego badania tego samego zespołu naukowców (Pedrazini, 2018) było wykazanie, na drodze obserwacji klinicznej, istotnego wpływu suplementacji 500 mg lizyny dziennie na redukcję częstości nawrotów opryszczki w obserwacji 8-letniej.

W badaniu tym już od pierwszego roku stosowania lizyny wszyscy pacjenci zgłaszali spadek liczby nawrotów opryszczki wargowej. Niektórzy pacjenci wykazywali poprawę w postaci występowania opryszczki ze zmianami o małej intensywności, w porównaniu z rozległością ich ognisk sprzed suplementacji lizyny. Jednocześnie zgłaszali również, że wiele zmian nie ewoluowało do fazy pęcherzowej, zanikając na wczesnym etapie incydentu opryszczkowego we wstępnej, tzw. fazie prodromalnej.

Autorzy badania sformułowali też zalecenia dla osób podatnych na opryszczkę… Jak stwierdzili, w zapobieganiu chorobie opryszczki wargowej nosicielom wirusa opryszczki powinny być zalecane pokarmy bogate w lizynę, takie jak ryby, mleko, mięso, ser, soja, jaja i drożdże piwne, natomiast pokarmy zawierające argininę, takie jak orzechy, żelatyna, czekolada, rodzynki i prażona kukurydza, powinny być odradzane, ponieważ sprzyjają nawrotom opryszczki wargowej.

Badacze stwierdzili również, że suplementacja lizyny jest postępowaniem całkowicie bezpiecznym. Otóż mężczyzna ważący 70 kg, zdaniem autorów badania, może stosować bezpiecznie lizynę w dawce 800-3000 mg na dobę. Dawki do 3 g lizyny dziennie są bardzo dobrze tolerowane, jednak już bardzo wysokie dawki (10-15 g dziennie) mogą powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym nudności, skurcze żołądka i biegunkę. Profilaktyczna dawka lizyny dla pacjentów z nawracającą opryszczką powinna oscylować w przedziale od 500 do 3000 mg dziennie. Rozsądnym zaleceniem, zdaniem badaczy, jest 500-1000 mg dziennie w profilaktyce, przy przejściu na dawkę 3000 mg dziennie w przypadku aktywnych ognisk choroby, na czas ograniczony tylko do ostrej fazy incydentu opryszczkowego.

Sławomir Ambroziak